x Đóng

Khối lượng riêng, trọng lượng riêng là gì?

Nếu bạn chưa biết khối lượng riêng, trọng lượng riêng của một chất là gì, tính chất của khối lượng và khối lượng riêng như thế nào, thì bài viết dưới đây là dành cho bạn. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về khối lượng riêng, trọng lượng riêng, công thức, công dụng và sự khác nhau của hai thuật ngữ này nhé!

Khối lượng riêng là gì?

Khối lượng riêng (tên tiếng anh là Density) hay còn được gọi là mật độ khối lượng, là một đặc tính về mật độ khối lượng trên một đơn vị thể tích của vật chất đó. Đó là đại lượng được đo bằng thương số giữa khối lượng (m) của một vật làm bằng chất đó (nguyên chất) và thể tích (V) của vật đó.

Khối lượng riêng của một vật là gì?

Khối lượng là gì? Tính chất và định luật bảo toàn khối lượng

Khối lượng là gì?

Khối lượng được định nghĩa vừa là một đặc tính của cơ thể vật lý vừa là thước đo khả năng chống lại gia tốc của nó (sự thay đổi trạng thái chuyển động của nó) khi một lực ròng được áp dụng. Nó đồng thời cũng quyết định lực hút của vật này lên vật khác. Đơn vị đo lường chuẩn SI của khối lượng là kilogam (Kg).

Khối lượng có tính chất như thế nào?

  • Khối lượng của một vật là đại lượng vật lý đặc trưng cho mức độ quán tính của vật đó
  • Khối lượng của một vật cũng đặc trưng cho mức độ vật đó hấp dẫn đến các vật thể khác. Vật có khối lượng lớn có thể tạo ra xung quanh vật đó một trường hấp dẫn lớn.

Định luật bảo toàn khối lượng

Khối lượng toàn phần của một hệ vật lý kín, xét trong một hệ quy chiếu cố định, là không đổi theo thời gian.

Định luật bảo toàn khối lượng

Công thức tính khối lượng riêng

Khối lượng riêng của một chất trong vật được xác định bằng khối lượng của một thể tích vô cùng nhỏ nằm tại vị trí đó và chia cho thể tích vô cùng nhỏ này.

Công thức tính khối lượng riêng để xác định khối lượng riêng của một vật:

D = m/V

Trong đó: D là khối lượng riêng (kg/cm3), m là khối lượng của vật (kg) và V là thể tích (cm3)

Trong trường hợp chất đó là đồng chất thì khối lượng riêng tại mọi vị trí đều giống nhau và được tính bằng khối lượng riêng trung bình.

Công thức tính khối lượng riêng

Công thức tính khối lượng riêng trung bình

Khối lượng riêng trung bình của một vật được tính bằng thương số giữa khối lượng và thể tích của nó, thường được ký hiệu là p.

p = m/V

Công thức tính khối lượng riêng trung bình

Ví dụ về khối lượng riêng của một số chất:

Khối lượng riêng của chất lỏng

Khối lượng riêng của nước

Khối lượng riêng của nước được tính tại một môi trường nhất định, cụ thể, giá trị này được tính với nước có ký hiệu hóa học là H2O, là nước nguyên chất trong nhiệt độ 4oC. Theo công thức đó, hiện nay, người ta quy định về khối lượng riêng của nước là:

Dnước = 1000kg/m3 (Điều kiện: 4oC)

Theo nhiệt độ, ta có bảng khối lượng riêng của nước cụ thể như sau:

Nhiệt độ

Mật độ tại 1 atm
oCoFkg/m3
0.032.0999.8425
4.039.2999.9750
10.050.0999.7026
15.059.0999.1026
17.062.6998.7779
20.068.0998.2071
25.077.0997.0479
37.098.6993.3316
100212.0958.3665

Khối lượng riêng của nước

Khối lượng riêng của một số chất lỏng khác

Loại chất lỏngKhối lượng riêng
Mật ong1,36 kg/lít
Xăng700 kg/m3
Dầu hỏa800 kg/m3
Rượu790 kg/m3
Nước biển1030 kg/m3
Dầu ăn800 kg/m3

Khối lượng riêng của không khí

Tùy vào nhiệt độ mà khối lượng riêng của không khí thay đổi khác nhau. Chẳng hạn, khi nhiệt độ là 0 độ C, khối lượng riêng của không khí là 1,29 kg/m3. Với nhiệt độ 100oC, khối lượng riêng của không khí là 1,85 kg/m3.

Khối lượng riêng của chất rắn

Dưới đây là khối lượng riêng của một số chất phổ biến:

Chất rắn

Khối lượng riêng

Chì11300
Sắt7800
Nhôm2700
ĐáKhoảng (2600)
GạoKhoảng (1200)
Gỗ tốtKhoảng (800)
Sứ2300

Công dụng của khối lượng riêng là gì?

  • Khối lượng riêng được hiểu đơn giản là khối lượng của một đơn vị thể tích vật chất. Nó có ý nghĩa chung là so sánh khối lượng, mức độ nặng nhẹ của vật thể này đối với vật thể khác
  • Trong công nghiệp cơ khí, khối lượng riêng được xem là yếu tố quan trọng để chọn vật liệu
  • Trong vận tải đường thủy, khối lượng riêng được dùng để tính tỷ trọng các thành phần nước, dầu, nhớt để phân bổ cho hợp lý vào các tàu.

Khối lượng riêng giúp ích trong vận tải đường thủy

Trọng lượng riêng là gì?

Trọng lượng riêng của một mét khối của một chất nào đó được gọi là trọng lượng riêng của chất đó. Đơn vị đo trọng lượng riêng là Niutơn trên mét khối (N/m3). Công thức tính trọng lượng riêng của vật được tính bằng thương số giữa trọng lượng và thể tích:

d = P/V

Trong đó, d là trọng lượng riêng (đơn vị là N/m3), P là trọng lượng (đơn vị là N) và V là thể tích (m3)

Trọng lượng riêng là gì?

Khối lượng riêng và trọng lượng riêng có sự khác biệt nào?

Khối lượng riêng cần thiết để tính toán và so sánh mật độ của các chất. Từ việc so sánh mật độ sẽ mang lại giá trị cho trọng lượng riêng. Một ứng dụng của trọng lượng riêng là dự đoán khi một chất có thể nổi hay chìm khi đặt trên một chất khác.

Những phương pháp nào xác định khối lượng riêng của một chất?

Sử dụng tỷ trọng kế

Tỷ trọng kế là dụng cụ thí nghiệm được làm từ thủy tinh, có hình trụ, một đầu được gắn một quả bóng, ở bên trong có chứa thủy ngân hoặc kim loại nặng giúp cho dụng cụ này đứng thẳng. Tỷ trọng kế chỉ có thể đo chất làm mát, chất chống đông cho Ethylene Glycol. Đối với Propylene Glycol có nồng độ lớn hơn 70% thì không thể dùng tỷ trọng kế để đo được, vì lúc này trọng lượng riêng sẽ giảm. Đối với tỷ trọng kế, nhiệt độ chuẩn sẽ là 20 độ C

Tỷ trọng kế là gì?

Sử dụng lực kế

Để tiến hành đo trọng lượng của vật bằng lực kế, đầu tiên, bạn cần phải xác định thể tích của vật bằng bình chia độ hoặc từ các vật dụng tương đương. Sau đó, bạn cần phải sử dụng lại công thức để tính được khối lượng riêng của vật thể đó. Nếu vật đó là đồng chất và tinh khiết thì khối lượng riêng chính là khối lượng riêng của chất đó.

 Sử dụng lực kế để xác định khối lượng riêng

Hy vọng qua bài viết trên, bạn có thể hiểu được khối lượng riêng/trọng lượng riêng là gì. Công thức tính, khối lượng riêng của một số chất và công dụng của khối lượng riêng. Mong bạn có thể hiểu thêm phần nào về những kiến thức các môn hóa học, vật lý tốt hơn.