Trong một hệ thống thủy lực thường thấy trong công nghiệp, ngoài các thiết bị chính như: động cơ thủy lực, bơm thủy lực, van, xi lanh thủy lực,… còn có một thiết bị quan trọng khác là bộ nguồn thủy lực. Bài viết sau đây sẽ chia sẻ về cấu tạo và chức năng, ứng dụng của bộ nguồn thủy lực, cũng như những ưu điểm khi sử dụng.
Bộ nguồn thủy lực cũng giống như là một mô hình thu nhỏ của hệ thống thủy lực, chúng giúp cho những người mới tìm hiểu về hệ thống thủy lực dễ dàng tiếp cận, từ đó nghiên cứu sâu hơn về hệ thống thủy lực. Bộ nguồn thủy lực (tên khác là trạm nguồn thủy lực) là một bộ/cụm (module) gồm nhiều thiết bị như bơm thủy lực, động cơ thủy lực, thùng dầu, van thủy lực và các phụ kiên khác, dùng để cung cấp dòng chảy áp suất cho động cơ thủy lực, xi lanh và các bộ phận khác hoạt động.
Như đã nói ở trên, bộ nguồn thủy lực là một bộ/cụm thiết bị được kết nối lại với nhau thành một hệ thống thủy lực nhỏ, nhằm chuyền đổi năng lượng điện thành năng lượng của chất lỏng thủy lực làm cho các thiết bị thủy lực hoạt động theo yêu cầu.
Vậy, trong bộ nguồn thủy lực phải có thiết bị hoặc động bằng điện và thiết bị hoạt thủy lực và cơ cấu chấp hành. Các thiết bị cơ bản của một bộ nguồn thủy lực là: Động cơ điện, bơm thủy lực, thùng dầu, bộ lọc hồi, hệ thống làm mát, van thủy lực và các thiết bị khác.
Thiết bị không thể thiếu đầu tiên đó là động cơ điện, động cơ điện được cấp nguồn để hoạt động làm kéo theo trục của bơm thủy lực, làm bơm thủy lực hoạt động cấp dầu cho toàn bộ hệ thống. Động cơ điện dùng trong bộ nguồn thủy lực rất đa dạng, có thể sử dụng nguồn điện xoay chiều (AC) hay nguồn điện một chiều (DC).
Đối với động cơ điện dùng nguồn xoay chiều (AC) có bộ nguồn thủy lực 220V, công suất đa dạng từ nhỏ (bộ nguồn thủy lực 2hp) đến lớn (bộ nguồn thủy lực 5hp). Động cơ điện dùng nguồn một chiều (DC) có bộ nguồn thủy lực 12V, bộ nguồn thủy lực 24V, những loại này thường được gọi là bộ nguồn thủy lực mini.
Bơm hoạt động nhờ kết nối trục với động cơ điện, bơm hoạt động sẽ đẩy dầu từ thùng dầu vào đầu hút của bơm và dầu ra tại đầu đẩy của bơm, biến năng lượng cơ học thành năng lượng thủy lực (có thể là dòng chảy hoặc áp suất) tạo nên dòng chảy có áp suất làm các thiết bị trong hệ thống hoạt động.
Hiện nay trên thị trường có 3 loại bơm phổ biến: bơm piston, bơm bánh răng, bơm cánh gạt (bơm lá). Khi lựa chọn bơm thủy lực cần quan tâm đến các thông số của bơm như công suất bơm, thể tích (V), áp suất của bơm… để từ đó lựa chọn lại bơm cho phù hợp với nhu cầu của hệ thống. Bơm piston phù hợp cho các bộ nguồn có công suất lớn. Bơm cánh gạt sẽ phù hợp với bộ nguồn thủy lực công suất nhỏ hay trung bình.
Van thủy lực cũng là một thiết bị không thể thiếu trong bộ nguồn thủy lực, tùy vào vị trí và chức năng khác nhau mà sử dụng loại van cho phù hợp. Có nhiều loại van được sử dụng cho bộ nguồn thủy lực, có thể kể đến các loại như sau:
Bộ lọc hồi có chức năng lọc dầu hồi về thùng dầu nhằm đảm bảo chất lượng dầu luôn sạch, dầu bẩn sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả của các thiết bị trong hệ thống. Khi áp suất làm việc của hệ thống cao, van xả sẽ tác động, xả dầu về bộ lọc dầu hồi và chứa tại thùng dầu.
Quạt tản nhiệt hoặc OR được lắp ở thùng dầu, khi dầu sau khi đi tới các thiết bị trong hệ thống, sẽ trao đổi và hấp thu nhiệt nóng lên, vì vậy cần phải được làm mát để đảm bảo chất lượng. Khi được làm mát nhiệt độ dầu duy trì ở nhiệt độ bình thường, các thiết bị của bộ nguồn có thể làm việc với hiệu suất cao, thời gian dài mà không sợ hư hỏng bất thường.
Ngoài các thiết bị kể trên, bộ nguồn còn có nhiều thiết bị khác, có vai trò quan trọng không kém thiết bị chính, như: khớp nối thủy lực, co, ống thủy lực, đồ hồ đo áp suất, đồng hồ đo nhiệt độ, thước đo mức dầu…
Tất cả thiết bị hoặc hệ thống nào đều cũng có quy trình vận hành riêng của nó. Bộ nguồn thủy lực 12V cũng vậy, dưới đây là quy trình vận hành bộ nguồn thủy lực được sử dụng phổ biến:
Ngày nay, bộ nguồn thủy lực được ứng rộng rãi trong tất cả các ngành công - nông nghiệp khác nhau, dưới đây sẽ là một số ngành tiêu biểu nhất:
Để tính toán và lựa chọn bộ nguồn thủy lực phụ hợp với nhu cầu sử dụng của hệ thống, bạn cần tìm hiểu kĩ các cấu tạo thiết bị thủy lực cũng như nguyên lý hoạt động, cách vận hành bộ nguồn thủy lực.
Việc này cần thời gian và kiến thức cơ bản về thủy lực, vì vậy thông qua bài viết này, hy vọng sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về bộ nguồn thủy lực, từ đó khi có nhu cầu mua và sử dụng, bạn có thể lựa chọn cho mình một bộ nguồn thủy lực phù hợp nhất.
